تنگی وقتعدم گنجایش زمان برای بهجا آوردن عبادت دارای وقت مشخص با اجزاء و شرایط آن راتنگی وقت گویند و از آن در بابهایی نظیر طهارت، صلات و حج سخن رفته است. ۱ - حکم وقت نمازهای واجبعبادتهایی که دارای وقت مشخصی هستند، مانند نمازهای واجب یومیه، واجب است در همان وقت بهجا آورده شوندو تأخیر انداختن آنها تا آخر وقت ـ بهگونهای که زمان برای انجام دادن آنها با [[|تحفّظ]] بر واجبات، اعم از شرایط و اجزاء، گنجایش نداشته باشد ـ بدون عذر حرام است. [۲]
العروة الوثقی، ج۱، ص۵۲۳.
۲ - آثار ضیق وقتبر ضیق وقت آثاری مترتّب است. ۲.۱ - تقدیمواجب عبادیای که وقت آن تنگ است بر واجب عبادی دارای وقت موسّع مقدّم میشود. [۳]
العروة الوثقی، ج۱، ص۵۹۸.
۲.۲ - تبدیل یا رفع تکلیف اوّلیاگر مکلّف برای تحصیل طهارت (وضو یا غسل) آب در اختیار نداشته باشد واجب است برای پیدا کردن آن فحص کند؛ [۴]
العروة الوثقی، ج۱، ص۴۶۷.
لیکن در تنگی وقت وجوب فحص، ساقط و تیمّم جایگزین آن میگردد. [۵]
العروة الوثقی، ج۱، ص۴۷۰.
[۶]
العروة الوثقی، ج، ص۴۸۰.
کسی که از ادای تکبیرة الإحرام ناتوان است، در فرض تنگ بودن وقت برای یاد گرفتن آن، گفتن ترجمه آن کفایت میکند. محل احرام حج تمتّع شهر مکّه است و اگر حاجی در غیر مکّه محرم شود باید در مکّه احرام را تجدید کند، مگر آنکه وقت برای بهجا آوردن مناسک تنگ باشد. در این صورت اختلاف است که آیا همان احرام کفایت میکند یا باید احرام را هرچند در عرفات تجدید نماید؟ ۲.۳ - تعیّن تکلیفاگر وقت برای غسل ترتیبی تنگ باشد، غسل ارتماسی در صورت امکان بر مکلّف متعیّن میگردد. [۹]
العروة الوثقی، ج۱، ص۲۹۶.
اگر در اماکن چهارگانه ـ که مکلّف بین قصر و اتمام نماز در آنها مخیّر است ـ وقت برای خواندن نماز چهار رکعتی تنگ باشد، قصر متعیّن میشود. [۱۰]
جواهر الکلام، ج۱۴، ص۳۴۲-۳۴۱.
از شرایط صحّت نماز در حال اختیار، استقرار مکان نمازگزار است؛ لیکن در ضیق وقت این شرط ساقط میشود؛ از اینرو مکلّف اگر سواره و در حال حرکت باشد و امکان پیاده شدن نباشد واجب است نماز خود را با همان حال بخواند. [۱۱]
العروة الوثقی، ج۱، ص۵۸۴.
۲.۴ - اکتفا بر اقلّدر تنگی وقت، در ذکرهای نماز، بر اقلّ اذکار یعنی مقدار واجب و در قرائت به حمد اکتفا میشود و ترک ذکرهای مستحب و سوره، واجب است. [۱۲]
العروة الوثقی، ج۱، ص۵۳۸.
[۱۳]
العروة الوثقی، ج، ص۶۴۳.
۳ - پانویس
۴ - منبعفرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت، ج۲، ص۶۴۶. |